Program duszpasterski pod hasłem „Wierzę w Kościół Chrystusowy”, w odróżnieniu od kilkuletnich programów z lat ubiegłych, zaplanowany jest na jeden rok. Wiąże się to z chęcią jak największego uwzględniania w programach duszpasterskich znaków czasu i bieżących wyzwań w Kościele.
Bp Andrzej Czaja, przewodniczący Komisji Duszpasterstwa KEP wyjaśnił, że program duszpasterski na rok liturgiczny 2022/2023 wyrasta z analizy aktualnej sytuacji Kościoła, która „dość powszechnie w gronie duchownych i wiernych świeckich uważana jest za trudną, to nie ulega wątpliwości”. — W związku z tym jest jasne, że trzeba podjąć duży wysiłek w odnowie Kościoła.
Program „Wierzę w Kościół” zwraca główną uwagę wiernych na następujące zagadnienia:
- Czym w swej najgłębszej istocie jest Kościół i jak podnieść świadomość wiary w Kościół, którą wyznajemy w Składzie Apostolskim.
- Zwrócenie uwagi przede wszystkim na to, że Kościół nie jest jakąś zewnętrzną instytucją, ale że my wszyscy go stanowimy.
- Kościół jest wspólnotą Ludu Bożego, która podąża za Chrystusem, dając się prowadzić Bożemu Duchowi.
- Uświadamianie, że nie należy lekceważyć świątyni, w której Bóg dokonuje naszego uświęcenia, jak i również stawia „znaki drogowe”, jakimi są przykazania i Ewangelia.
- W zakresie, odkrywania tajemnicy Kościoła i tego, jakim ma być Kościół, nowy program duszpasterski 2022-2023 bardzo zbiega się z synodem o synodalności, który również stawia sobie za zadanie wysłuchanie tego, co na obecnym etapie Duch Boży ma do powiedzenia Kościołowi.
- Uświadamianie wiernym co w istocie znaczy „Wierzyć w Kościół”, a co oznacza wierzyć w Boga, który objawił się jako Emmanuel.
- Tłumaczenie dlaczego warto jest „Wierzyć Kościołowi”. A to wyłącznie dlatego, że przekazuje on treści objawione wprost przez samego Boga, a nie żadną ludzką naukę. W Kościele przekazywane jest to, co Bóg chce nam ofiarować i jeśli nie wierzę w Kościół, to się na to zamykam. A jest to bogactwo łaski Bożej i Prawdy oraz rzeczywista obecność Chrystusa i moc Bożego Ducha.
- Następnym krokiem w uświadamianiu jest podążanie wraz z Kościołem wspólną drogą, która być może jest wyboista, ale jednak prowadzi ku zbawieniu. Warunkiem podjęcia wspólnej drogi wraz z Kościołem i w Kościele jest umiłowanie Kościoła, bo inaczej iść razem się po prostu nie da.
- Zwrócenie uwagi, że ludzki grzech nie podważa sensu Kościoła, ani wartości jego misji, ponieważ Kościół jest święty, ale wyłącznie dlatego, że obecny jest w nim Chrystus, a jako wspólnota jest wspólnotą grzesznych ludzi. To my, ludzie, sprawiamy, że w Kościele jest tyle grzechu, choć on sam jest święty świętością samego Boga.
- Ważnym zadaniem jest pogłębianie uświadamiania wiary w „jeden” Kościół, który jest powszechny i apostolski. Wiara w jeden Kościół oznacza, że Kościół jest jedyny i niepowtarzalny i w istocie jako Kościół Chrystusa nie jest on podzielony, choć w przestrzeni widzialnej widać wiele jego podziałów. Tym co łączy Kościół w jedno, jest Duch Boży. Stąd wynika zadanie, aby przezwyciężać te podziały Kościoła, jakie zaistniały i pracować na rzecz jego jedności.
Program duszpasterski będzie realizowany poprzez trzy ścieżki, głównie w parafiach, ale też poza tym lokalnym kontekstem. Są to przepowiadanie słowa Bożego i katecheza parafialna, zwiastowanie medialne o Kościele oraz kontynuacja dzieła synodalności rozpoczętego synodem ogłoszonym przez papieża Franciszka.
Katecheza parafialna skierowana jest głównie do dzieci oraz rodziców dzieci przygotowujących się do sakramentów pierwszej komunii i bierzmowania, ale też chodzi o członków parafialnych rad duszpasterskich i ekonomicznych, którzy — choć są powołani głównie do konkretnego działania — także powinni być odpowiednio uformowani w duchu założeń programu duszpasterskiego.
Program chce nadal wykorzystywać ewangelizacyjną wartość przekazu medialnego, który został odkryty i był z powodzeniem stosowany w czasie pandemii. Ma przy tym rysować to, co dobrego dzieje się w Kościele oraz być dodatkowym narzędziem w duszpasterskiej pracy na poziomie parafialnym.
Podobnie, jak w latach ubiegłych, program zaproponowany został w formie pięciu zeszytów, skierowanych przede wszystkim do duszpasterzy.
- Zeszyt teologiczno-pastoralny wyjaśnia koncepcję programu, w nawiązaniu m.in. do nauczania papieża Franciszka oraz takich wydarzeń z życia Kościoła, jak rozpoczęty w ubiegłym roku synod o synodalności.
- Zeszyt liturgiczny zawiera konspekty nabożeństw, adoracji, modlitewnych czuwań oraz teksty komentarzy liturgicznych, które zostały przypisane do różnych wydarzeń roku liturgicznego.
- Zeszyt homiletyczny zawiera z kolei materiały, które mogą być pomocą dla kaznodziejów na poszczególne niedziele oraz uroczystości roku liturgicznego.
- Zeszyt katechetyczny to propozycje katechez, które mogą być prowadzone w ramach parafialnego duszpasterstwa – dla członków parafialnych rad duszpasterskich, dla rodziców kandydatów do bierzmowania oraz dla dorosłych.
- Zeszyt maryjny, w którym można znaleźć szkice homilii na maryjne uroczystości i święta czy propozycje konferencji do wykorzystania w różnych grupach apostolskich, zwłaszcza maryjnych. Zamieszczone na końcu każdej konferencji pytania mogą być pomocne w spotkaniach o charakterze synodalnym. Zeszyt zawiera też rozważania różańcowe oraz rozważanie Drogi Krzyżowej.
Materiały stworzone na potrzeby programu duszpasterskiego mają pokazać rodzinom i małżonkom ich miejsce w Kościele, tak aby mogły odkryć swoje powołanie i charyzmaty, jakie otrzymały w Kościele i dzięki nim pełnić w sposób bardziej funkcję w Kościele.
Materiały są dostępne na stronach Krajowego Ośrodka Duszpasterstwa Rodzin:
www.kodr.pl
*************
Nowy Program Duszpasterski dla Kościoła katolickiego na lata 2019 – 2022 pod hasłem „Eucharystia daje życie” będzie koncentrował się na Eucharystii. Tym razem program rozpisano na trzy lata (2019–2022). Poświęcony będzie zapraszaniu wiernych do świadomego udziału w tajemnicy Wieczernika, przekazywaniu wiernym prawd wiary związanych z Eucharystią oraz zapraszaniu do udziału w Eucharystii dzieci i młodzieży.
Duszpasterstwo eucharystyczne, wzmocnienie zaangażowania duchownych i świeckich w przygotowanie i przeżywanie Eucharystii oraz odpowiednie świętowanie niedzieli – to główne założenia nowego programu duszpasterskiego dla Kościoła w Polsce, który przyjęli biskupi obecni na 379. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski w Janowie Podlaskim w Diecezji Siedleckiej. Trzyletni program „Eucharystia – Źródło, Szczyt i Misja Kościoła” będzie obowiązywał w latach 2019-2022.
W I roku 2019/2010 obowiązywał temat:
„WIELKA TAJEMNICA WIARY”
z mottem biblijnym: „[…] abyście uwierzyli w Tego, którego [Bóg] posłał” (J 6,29).
Hasła kolejnych lat realizacji programu duszpasterskiego pod hasłem „Eucharystia daje życie” są następujące:
Rok II (2020/2021) – rozpoczął realizację w pierwszą niedzielę Adwentu 29.11.2020 r.
Temat II Roku: Zgromadzeni na świętej wieczerzy
Motto biblijne: „[…] Ojciec mój da wam prawdziwy chleb z nieba” (J 6, 32)
W tym roku będzie realizowana przede wszystkim duża koncentracja na sprawowaniu Eucharystii:
- należy w parafiach pogłębić ars celebrandi, a więc to wszystko, co związane jest pięknem sprawowanej liturgii. Dlatego ważne także będzie usuwanie z przestrzeni sacrum Eucharystii tego, co desakralizuje, zaciemnia prawdę o niej.
- wielkie znaczenie będzie miało również szerokie pogłębienie formacji liturgicznej samych kapłanów jak i osób zaangażowanych w parafialnych grupach służby liturgicznej.
Rok III (2021/2022) – rozpoczął realizację w pierwszą niedzielę Adwentu 28.11.2021 r.
Temat III Roku: Posłani w pokoju Chrystusa
Motto biblijne: „ten, kto Mnie spożywa, będzie żył przeze Mnie” (J 6, 57)
W tym roku będzie realizowana przede wszystkim duża koncentracja na problematykę świętowania Dnia Pańskiego oraz skutków udziału we Mszy Świętej.
- Hasło tego roku, „Posłani w pokoju Chrystusa”, nawiązuje do misji, której Chrystus Pan udziela wszystkim zebranym przy eucharystycznym stole.
- Biblijne motto: „Ten, kto Mnie spożywa, będzie żył przeze Mnie” (J 6, 57) wskazuje na wewnętrzny związek pomiędzy eucharystycznym stylem życia, a misją udzielaną wiernym w ramach każdej Mszy św.
- Chodzi więc o formowanie uczestników Eucharystii do tego, aby tajemnica, w którą wierzą i którą celebrują, stała się w nich zasadą nowego życia oraz formą chrześcijańskiej egzystencji. Chodzi o kształtowanie eucharystycznego stylu życia.
- Obecny w Eucharystii żywy Jezus jest tym, który posyła! Misja nie jest tylko pewnym dodatkiem do życia, ale życie dzięki Eucharystii staje się misją, gdyż przez życie każdego z nas Bóg pragnie coś powiedzieć światu.
Cele programu 2021/2022:
- ewangelizacyjny: ewangelizacja powinna prowadzić do osobistego spotkania z Jezusem Chrystusem w Eucharystii jak również do przyjęcia Jego misji;
- inicjacyjny: katecheza mistagogiczna winna objaśniać znaczenie przeżywanej Eucharystii (przyjętej Komunii) i wskazywać na praktyczne konsekwencje;
- formacyjny: formacja eucharystyczna winna kształtować świadomość, przekonania i postawy w relacji do Eucharystii, aby jej uczestnicy mogli osiągnąć dojrzałą osobowość, oraz stać się świadkami jej skuteczności w otaczającym ich świecie;
- społeczny: misja/służba winna prowadzić do dzielenia się chlebem życia.
Każdy krok ku świętości, każde działanie podjęte dla realizacji misji Kościoła, winny czerpać potrzebną siłę z tajemnicy eucharystycznej i ku niej się kierować jako do szczytu.
W Eucharystii mamy Jezusa, Jego odkupieńczą ofiarę, mamy Jego zmartwychwstanie, mamy dar Ducha Świętego, mamy adorację, posłuszeństwo i umiłowanie Ojca. Jeżeli zaniedbamy Eucharystię, jak będziemy mogli zaradzić naszej nędzy? (EdE, 60).
Życie chrześcijańskie to misja: głoszenie Ewangelii pokoju!
Celem realizacji całego Programu Duszpasterskiego na lata 2019 – 2022 jest budzenie w parafiach przede wszystkim eucharystycznej żarliwości wśród duszpasterzy i wiernych świeckich, aby istotowa więź pomiędzy tajemnicą eucharystyczną, akcją liturgiczną i zaangażowaniem na rzecz drugiego, wynikającym z przeżywania Eucharystii jako sakramentu miłości, stała się im bliższa.
Pogłębienie wiedzy teologiczno-katechizmowej o Eucharystii, refleksję nad właściwym jej przygotowaniem i sprawowaniem (ars celebrandi), rozwijanie liturgicznej formacji służby ołtarza, pielęgnowanie pobożności eucharystycznej, powinno być wielką zachętą wiernych do przeżywania Eucharystii i praktyki adoracji Najświętszego Sakramentu. Powinniśmy sobie również wprost postawić pytanie, czy w naszych parafialnych wspólnotach wystarczająco rozpoznajemy ścisłą więź pomiędzy chrztem, bierzmowaniem i Eucharystią.
Konstytutywnymi elementami programu duszpasterskiego pozostaną nadal jak w poprzednim roku tematyczne zeszyty:
– zeszyt teologiczno-pastoralny: w których zainteresowani znajdą najpierw ogólną wizję, perspektywę i kierunek działań pastoralnych,
– zeszyt homiletyczny: materiały do wykorzystania w przepowiadaniu: – homilie niedzielne i świąteczne, Uroczystości i święta Pańskie (zeszyt s. 169–183); Uroczystości ku czci Świętych (zeszyt s. 187–198). Parafialne rekolekcje adwentowe, wielkopostne oraz misje winny prowadzić do pogłębienia tematyki eucharystycznej. Inspiracji można szukać w dokumentach papieskich o Eucharystii.
– zeszyt liturgiczny: propozycje oprawy liturgicznej Mszy św. pierwszoczwartkowych (I–XII 2020: wstęp do mszy św., myśli do homilii, modlitwa wiernych) wraz z nabożeństwem powołaniowym według proponowanego scenariusza.
– zeszyt katechetyczny: materiały do katechezy parafialnej, ze szczególnym uwzględnieniem rodziców dzieci przygotowujących się do Pierwszej Komunii Świętej.W tym zeszycie katechetycznym przekazane są do realizacji: konspekty katechez dla członków parafialnych rad duszpasterskich; konspekty katechez dla rodziców dzieci
pierwszokomunijnych, konspekty katechez dla osób dorosłych do wykorzystania przykładowo w ramach stałej chrześcijańskiej formacji przedstawicieli ruchów, wspólnot i stowarzyszeń posługujących parafii.
– zeszyt maryjny: konspekty homilii na uroczystości i święta maryjne, homilie do zbioru mszy św. o NMP (zeszyt maryjny, s. 11–99); konferencje i adoracje eucharystyczne. Adoracje eucharystyczne o tematyce maryjnej (zeszyt maryjny, s. 121–129); Różaniec „eucharystyczny” (zeszyt maryjny, s. 135-144); Są też rozważania różańcowe opracowane w związku ze zbliżającą się beatyfikacją, jako „Różaniec z kard. Stefanem Wyszyńskim”.
Program zwraca m.in. uwagę na potrzebę powoływania nadzwyczajnych szafarzy Komunii Świętej, którzy mogą pomagać w parafiach, m.in. w niesieniu Komunii Świętej osobom chorym, starszym lub tym, którzy nie są w stanie uczestniczyć we Mszy świętej.
Ogólnopolski program duszpasterski stanowi swoistego rodzaju inspirację do tematycznego ukierunkowania działań nierzadko od lat realizowanych w parafii. Nie jest też w stanie uwzględnić wszystkich kontekstów lokalnych wspólnot Kościoła i ich zróżnicowania. Podejmuje raczej próbę odnajdywania „wspólnych mianowników” w pracy duszpasterskiej na poziomie ogólnopolskim, diecezjalnym i parafialnym. Pozytywna odpowiedź oraz życzliwe przyjęcie propozycji programu duszpasterskiego o Eucharystii – źródle i szczycie chrześcijańskiego życia, sprzyja budowaniu kościelnej jedności, pogłębieniu chrześcijańskiej formacji oraz rozwojowi dzieł ewangelizacyjnych i charytatywnych.