Cmentarz Parafialny

Zarządca Cmentarza Parafialnego od 06.04.1999 roku:

---

Obecny cmentarz parafialny został założony przy drodze biegnącej z osady Bronikowo do wsi Chlastawa i należał do parafii ewangelickiej tej wsi. W latach 20- tych i 30- tych, kiedy to Niemcy wznosili graniczną miejscowość z Polską – Zbąszynek i budowali torowiska i kolejowy wiadukt chlastawski, zmieniono wówczas bieg drogi, a cmentarz powiększono. Na placu cmentarnym wybudowano kaplicę, która pochodzi z lat 1926-1928. Data rozpoczęcia budowy widnieje nad portykiem wejściowym w polu tympanonu: 1926 r. Kaplica wzniesiona jest kształcie greckiego krzyża i nakryta niskim czterospadowym dachem. Wejście główne zdobią dwa filary, podpierające daszek przedsionka. Na trawersie wejściowym wypisano zawołanie modlitewne za zmarłych „Requiescant in pace” („Niech odpoczywają w pokoju”)wejście na cmentarz parafialny, 2012r.                 foto: Jerzy GaneckiKaplica cmentarna z 1993r.       foto: Florian WojciechowskiWnętrze kaplicy cmentarnej, 2004r.        foto: Jerzy Ganecki

Na ścianach wnętrza kaplicy, rozmieszczone są elementy dekoracyjne oraz dwie leżące postacie aniołów bez skrzydeł i znicz- jako symbol śmierci i wieczystego pokoju.

Do lat 90-tych wszelkie decyzje o gospodarowaniu cmentarzem prowadzili ks. Proboszczowie, a chętni grabarze dokonywali przygotowywania wszelkich prac niezbędnych do pochówku. Wykonywali oni swoje obowiązki bardzo sumiennie i uczciwie. Przez wiele lat z wielkim oddaniem funkcję grabarzy pełnili nasi parafianie m.in. Stanisław Baranowski, Władysław Kromuła i Feliks Keiser. Coraz większy zakres prac cmentarnych i brak środków nie pozwalał na dynamiczny rozwój naszego cmentarza.

Pierwszy remont kaplicy cmentarnej po wojnie nastąpił na wiosnę 1957 r. W materiałach archiwalnych kurii znajduje się pismo L.dz. 32/57 z dnia 31.III.1957 r., kierowane przez ks. Władysława Derynga, który w tym czasie zastępował Proboszcza. W piśmie tym czytamy: „…Na cmentarzu grzebalnym w Zbąszynku znajduje się kaplica– dosyć duża– zaniedbana od szeregu lat. Kaplica ta w tej chwili znajduje się w stanie poważnego zniszczenia. Dach należałoby całkowicie przykryć, tynk częściowo naprawić, wnętrze kaplicy, okna i drzwi wymagają również naprawy. Ponieważ kaplica ta mogłaby służyć parafii jako kostnica, przeto wierni, chcieliby tą kaplicę wyremontować. Koszta remontu wyniosłyby około 6000 zł i byłby pokryte z ofiar parafian. Proszę też o wyrażenie zgody na powyższe prace.”  (Archiwum Kurii Biskupiej, Nr akt 893, Parafia Zbąszynek l. 1945-1957)

Kuria Biskupia pozytywnie ustosunkowała się do prośby ks. Władysława Derynga i na wiosnę 1957 r. parafialnie gruntownie wyremontowali kaplicę cmentarną, ratując ją przed samoistnym zniszczeniem.Wszystkich Świętych, procesja na cmentarzu lata 60-te     fot. Zofia Ślozowska

Od 05 listopada 1990 r. zmieniły się zasady zarządzania cmentarzem (do chwili obecnej pozostaje on cmentarzem parafialnym). W tym dniu ks. Proboszcz Kazimierz Dziedziak podjął odważną i dobrą decyzję. Podpisał umowę- zlecając powstającemu Zarządowi Cmentarnemu „USŁUGI”, a reprezentowanemu przez Floriana Wojciechowskiego zamieszkałego w Zbąszynku przy ul. Kilińskiego 73/3, prowadzenie gospodarki cmentarnej w pełnym zakresie. W umowie czytamy: „…Najemca przyjmuje na siebie zaprojektowanie – całkowitą inwentaryzację i prowadzenie dokumentacji bieżącej oraz gospodarowanie gruntami z racjonalnym wykorzystaniem. Zawiera umowy z grabarzami oraz inne sprawy wymagające bieżącego koordynowania prac inwestycyjnych i innych wynikłych z potrzeb stałego nadzoru….” Taką umowę parafia po raz pierwszy zawarła z osobą, która miała dokonać wielkich zmian w gospodarowaniu cmentarzem.

Nowy gospodarz cmentarza Florian Wojciechowski z wielkim zapałem i oddaniem rozpoczął swoją pracę w zarządzaniu cmentarzem, tym bardziej, że miał ku temu odpowiednie przygotowanie (specjalistyczne kursy). Powołał on Zarząd Cmentarza, w skład którego weszli także: Wiesław Czyczerski, Jan Mazurek i Ryszard Stachowiak. Podpisano umowę z grabarzami, opracowano nowy Regulamin funkcjonowania cmentarza oraz zasad świadczenia usług pogrzebowych. Ks. Proboszcz Kazimierz Dziedziak, w ramach podpisanej umowy, ustalił, że środki na prowadzenie cmentarza będą pochodziły z odpłatności za miejsce pochówku, rezerwację miejsca, zezwolenie na postawienie pomnika, wykup miejsca na grobowiec, odnowienie miejsca oraz z dobrowolnych zbiórek pieniężnych od parafian. Umowa ustalała również, że wysokość opłat i zasięg wykonywanych prac będą corocznie uzgadniane z właścicielem cmentarza.

Oprócz nowego Regulaminu, który został wywieszony na tablicy przed wejściem na cmentarz, uporządkowano i założono nową ewidencję grobów wraz z prowadzeniem kartotek z podziałem na sektory i kwatery, a także prowadzono ewidencję likwidacji poszczególnych grobów.

W 1991 i 1992 roku, dzięki pomocy fizycznej m.in. dzieci i młodzieży z ZHP i zuchów ze szkoły podstawowej i „kolejowej”, uporządkowano wszystkie opuszczone i zaniedbane groby, otoczono je coroczną opieką, oczyszczono alejki, placyki i strefy przycmentarne. W stronie północnej cmentarza rozpoczęto przygotowania do utworzenia nowego placu na pochówek. Wykonano ogromną pracę przy wycince drzew, niwelowaniu terenu i nawiezieniu ziemi. Prace te w dużym zakresie wykonało Gospodarstwo Rolne z Bronikowa a także pracownicy kolei. Na całym placu cmentarnym przecinano i usuwano drzewa, na które władze miasta wydawały odpowiednią zgodę. Urząd Miasta sfinansował obsadzenie drzewkami i krzewami ozdobnymi głównych alejek cmentarnych. Mieszkańcy ul. Zbąszyńskiej i Kilińskiego oraz pojedynczy parafianie ofiarowali swoje środki finansowe na potrzeby cmentarza. Z dochodów i dotacji zakupiono między innymi nowe ogrodzenie, naprawiano i konserwowano stare, odnowiono sanitariaty, pasy przeciwpożarowe, prowadzono konserwację kaplicy, zakupiono stroje dla obsługi cmentarnej, urządzenie do opuszczania trumien i dwa wózki cmentarne.

Kolejne lata pod zarządem Floriana Wojciechowskiego przyniosły istotne zmiany w wyglądzie i funkcjonalności cmentarza. Należy wspomnieć o następujących pracach, jakie zostały wykonane, a bez których nie byłoby dzisiejszego efektu i tak pięknego wyglądu na samym cmentarzu i w jego otoczeniu:

• postawiono wysoki krzyż naprzeciw kaplicy cmentarnej, a jego podnóże usypano kamieniami. Poświęcenia krzyża dokonał ks. Biskup Edward Dajczak. W dniu Wszystkich Świętych 01 listopada przy krzyżu, podczas procesji do czterech stacji i podczas modlitw za zmarłych od 2005 roku ks. Proboszcz Jerzy Kordiak wymienia parafian zmarłych w danym roku, prosząc Boga dla nich o życie wieczne.

Krzyż na cmentarzu parafialnym postawiony w 1994 r.
fot. Florian Wojciechowski

• wielkim wysiłkiem i w kilku etapach wybudowano parking przycmentarny, wycinając najpierw drzewa, niwelując spychami teren, nawożąc nową ziemię i utwardzając grunt. Parking otoczono krzewami i choinkami. Dziś trudno sobie wyobrazić brak parkingu w dniu Święta Zmarłych,
• wyłożono płytkami chodnikowymi także alejkę spacerową między laskiem i wzdłuż parkingu, skracając dojście z ulicy Czarna Droga do samego cmentarza,
• naprawiono pompę wodną na terenie cmentarza, przeprowadzając jej konserwację i malowanie,
• w różnych punktach cmentarnych rozłożono zakupione grabie, łopaty, motyki do pielęgnacji terenu wokół grobów,
• systematycznie dokupowano nowe krzewy ozdobne i wysadzano je w różnych punktach,
• wykonano żmudną pracę w odnowieniu kaplicy cmentarnej, która ulegała coraz to większemu zniszczeniu. Wymalowano jej wnętrze, wymieniono rynny i opierzenie na dachu, odnowiono drzwi wejściowe do kaplicy, wyremontowano zakrystię, szlifowano i konserwowano posadzkę piaskową w kaplicy,
• utworzono nowe sektory do pochówku i zniwelowano teren za kaplicą cmentarną,
• oczyszczono mury cmentarne wykonane z kamienia, uzupełniono spoiny i je pomalowano,

Zenon Dudek maluje spoiny w murze cmentarnym, 1994 r.       fot. Florian Wojciechowski

• ustawiono kontener na śmieci oraz urządzono kilka boksów na terenie cmentarza na składanie zużytych kwiatów, wieńców i zniczy,
• wyłożono kolorowym polbrukiem plac przed kaplicą cmentarną (około 30 m2)

• zakupiono podręczne nagłośnienie, niezbędne w czasie ceremonii pogrzebowych.

Zapewne nie wymieniono tu wszystkich prac, jakie zostały wykonane podczas 6- letniej kadencji zarządzania naszym cmentarzem przez Floriana Wojciechowskiego. Sądzę, że było ich znacznie więcej. Każdy, kto odwiedzi to miejsce, znajdzie namacalny, widoczny dowód wytrwałej i żmudnej pracy. Pan Wojciechowski był prekursorem właściwego zarządzania, odnowienia i utrzymania naszego parafialnego cmentarza. Od 1991 roku cmentarz i jego otoczenie zyskało wiele pozytywnych opinii wśród mieszkańców Zbąszynka i przyjeżdżających gości.

31 maja 1996 r. Florian Wojciechowski rezygnuje z dalszego zarządzania cmentarzem parafialnym, o czym pisze w swoim piśmie do ks. Proboszcza Kazimierza Dziedziaka „…z dniem 01.06.1996 r. wypowiadam dalszą realizację zlecenia umowy dotyczącej prowadzenia gospodarki cmentarnej w pełnym zakresie, zleconej przez Księdza Proboszcza dnia 05.11.1990 r. … Rezygnację mą podejmuję z uwagi na mój podeszły wiek tj. 73 lat. Dalsze zajmowanie się gospodarką cmentarną wpłynęłoby ujemnie na stan mojego zdrowia. Obecnie zmuszony jestem poddać się leczeniu sanatoryjnemu. …W gospodarkę cmentarną przez ten sześcioletni okres włożyłem całą swoją energię i doświadczenie. Mam poczucie dobrze spełnionego obowiązku i posługi zmarłym.”

24 października 1996 r. zostało zawarte porozumienie między Proboszczem naszej parafii ks. Prałatem Kazimierzem Dziedziakiem a Zakładem Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Zbąszynku reprezentowanym przez Tadeusza Łatę dotyczące przejęcia dalszego administrowania i zarządzania cmentarzem parafialnym. Zakład ten zobowiązał się do realizowania wszelkich zadań związanych z właściwym zarządzaniem i wykonywaniem wszelkich prac mających na celu kontynuację podnoszenia estetyki naszego cmentarza.

W ciągu 3 lat zarządzania cmentarzem Gospodarka Komunalna, oprócz bieżącego pochówku, nie przeprowadziła na cmentarzu żadnych inwestycji, jedynie obsadziła go dodatkowymi krzewami i drzewkami. W tej sytuacji nowy Proboszcz Parafii ks. Kanonik Andrzej Szewciw wypowiada umowę o zarządzaniu cmentarzem przez Zakład Gospodarski Komunalnej.

06 kwietnia 1999r. po Wielkanocy, ks. Proboszcz Andrzej Szewciw podpisuje umowę z nowym Zarządcą Cmentarza Parafialnego Ireneuszem Grzechowiakiem, a pełną dokumentację związaną z prowadzeniem cmentarza przejmuje jego żona Urszula Grzechowiak. Państwo Grzechowiakowie z wielką odpowiedzialnością i sumiennością rozpoczęli realizację zadań mających na celu podnoszenie estetyki cmentarza. Działalność tę prowadzą już ósmy rok, chociaż niełatwo jest zdobywać środki finansowe na wykonanie zamierzonych prac. W trakcie kadencji zarządzania cmentarzem parafialnym od 1999r. wykonano następujące prace:

• dokonano wycinki starych brzóz w sektorze B– dziecięcym, które zagrażały bezpieczeństwu ludzi i zniszczeniem pomników,
• wyłożono kolorowym polbrukiem alejki cmentarne: od kaplicy do krzyża, od bramy cmentarnej do obelisku, od obelisku do krzyża oraz od bramy cmentarnej do kaplicy

• doprowadzono prąd do kaplicy cmentarnej oraz postawiono nowe lampy oświetleniowe wzdłuż alejki od ulicy Czarna Droga do bramy cmentarnej i na samym cmentarzu. Tak bardzo potrzebną tę inwestycję w całości sfinansowały władze samorządowe naszego miasta,
• własnymi środkami finansowymi i samorządowymi wyremontowano i oddano do użytku chłodnię do przechowywania zwłok w czasie upałów. Założenie nowych drzwi miedzy kaplicą a chłodnią w całości sfinansował nasz parafianin Edmund Szulc,
• w kaplicy cmentarnej w celu zabezpieczenia jej przed włamaniami okratowano wszystkie okna. Kraty wykonali i założyli kolejarze naszego węzła,
• dokonano naprawy opierzenia nad bramą wjazdową na cmentarz,
• sukcesywnie odnawiano mur cmentarny – czyszcząc go oraz uzupełniano brakujące spoiny i malowano je,
• pomalowano wszystkie bramy cmentarne,
• w kolejnych latach położono polbruk od krzyża do torów, od strony wschodniej wzdłuż torów i na alejce między sektorem A1 a A2,
• wymalowano wnętrze kaplicy cmentarnej i założono nowe drzwi między wejściem głównym a samą kaplicą,
• w 2006 r. w końcu udało się dokonać wymiany dachu na kaplicy cmentarnej. Dotychczasowy dach był nieustannie „łatany” z uwagi na brak środków finansowych. Kapitalny remont dachu polegał m.in. na położeniu nowych dachówek, wymianie opierzenia, rynien i łat,
• dosadzano nowe krzewy i drzewka,
• w 2007 r. założono nowe drzwi frontowe do kaplicy.
• w l. 2008-2010 położono polbruk na nowych alejkach cmentarnych oraz doprowadzono wodę bieżącą do centrum cmentarza tj. w okolice wzniesionego krzyża.
• w 2010 roku ułożono chodniki przy kaplicy cmentarnej, naprawiono tablicę ogłoszeń i posadzono nowe tuje w obrębie kaplicy
• w 2011 roku: 14 maja ułożono pierwszą turę chodnika w sektorze I , a 05 czerwca ułożono drugą turę chodnika w tym sektorze, prowadzono pielęgnację zieleni, naprawiano mur cmentarny, a w październiku dokonano obcinki drzew i tuj.
• w 2012 roku zostały wykonane alejki z polbruku od obeliska w kierunku krzyża cmentarnego i alejki poprzeczne. Wykonano także obcinania z tui alejek i dokonano wycinki drzew oraz pielęgnacji 4 lip.
• w kwietniu 2013 r. dokonano demontażu starych ubikacji na cmentarzu parafialnym za kaplicą w sektorze grobowców.
• w sierpniu 2013 r. położono nowe chodniki z polbruku: główny chodnik za krzyżem w kierunku torów, 4 alejki poprzeczne umiejscowione przy głównym chodniku za krzyżem oraz ułożono poprzeczną alejkę za obeliskiem w kierunku Bronikowa.
• od czerwca 2014 r. fugowanie muru cmentarnego wykonane przez Benedykta Lankiewicza od strony wejścia głównego w kierunku Bronikowa.

• pod koniec września 2014r. uzupełnianio w dalszym ciągu fugi w murze cmentarnym od strony głównego wejścia na cmetarz w kierunku mostu kolejowego
• na koniec VIII.2014 wykonano ostatni chodnik z polbruku w alejkach cmentarnych w sektorze I
• w 2014r. wykonano 12 nowych ławek i ustawiono je w kaplicy cmentarnej
• w miesiącu maju 2015r. w różnych sektorach cmentarza nasadzono 15 tui
• od 10.08.2015r. do chwili obecnej trwa drugi etap fugowania muru cmentarnego od bramy głównej w kierunku mostu

05.03.2016r po 22 latach zdjęto stary krzyż, który znajduje się w centrum cmentarza parafialnego, a w jego miejsce 24.03.2016r postawiono nowy.  Krzyż został wykonany z kształtownika stalowego o wymiarach 150 x 150 w kwadracie. Został on pospawany w wysokości 6,5 metra od ziemi, a od wewnątrz i zewnątrz został ocynkowany oraz pomalowany metodą proszkową w kolorze brązu. Krzyż został wykonany przez Zakład Ślusarski Marcina Merdy ze Zbąszynia.  Na krzyżu umieszczono wizerunek Chrystusa wykonany z blachy nierdzewnej w kolorze złotym. Krzyż ustawiono na kotwach metalowych zalanych betonem… czytaj więcej i galeria zdjęćnowy krzyż na cmentarzu parafialnym postawiony 24.03.2016r.

*

01.03.-31.05.2017 r.   Rozbudowa cmentarza i budowa kolumbarium

W okresie od marca do końca maja 2017 r. dokonano rozbudowy cmentarza parafialnego w kierunku zachodnim na obszarze 05 ha . Brak miejsc na cmentarzu spowodowało konieczność rozbudowy istniejącego cmentarza. Cały projekt rozbudowy i jego finansowanie realizował nasz Urząd Miasta i Gminy w Zbąszynku. W wyniku dynamicznej budowy w ciągu 3 miesięcy wydzielono miejsca grzebalne i miejsce pod kolumbarium na 36 miejsc na urny. Kolumbarium ma charakter modułowy, co w przyszłości, w razie konieczności,daje możliwość dobudowania segmentów…. czytaj dalej

FOTOGALERIA ROZBUDOWY CMENTARZA I BUDOWY KOLUMBARIUM

---

23 lata zarządzania Cmentarzem Parafialnym

06.04.1999r.  Zarządcą Cmentarza Parafialnego został Ireneusz Grzechowiak, a pełną dokumentację związaną z prowadzeniem cmentarza przejęła jego żona Urszula Grzechowiak.
06.04.2022r.  Państwo Grzechowiakowie obchodzili 23. rocznicę swojej pracy w zarządzeniu naszym cmentarzem. Dziękujemy Im za codzienny trud i włożoną pracę w rozwój cmentarza, który z roku na rok pięknieje i jest wizytówką naszej parafii i miasta. Życzymy dalszej owocnej pracy w zarządzaniu i w upiększaniu naszego cmentarza oraz dużo zdrowia i obfitości łask Bożych w codzienności.

Ireneusz Grzechowiak , zarządca Parafialnego Cmentarza od 20 lat

---

Wielkie zmiany na parafialnym cmentarzu od lat 90- tych do chwili obecnej są widoczne „gołym okiem”, a to dzięki ofiarności pracy i mądremu gospodarowaniu naszych Zarządców cmentarnych. Z uwagi na ciągłe poszukiwanie środków finansowych jest to wyjątkowo trudna praca w realizacji ambitnych planów.

Sądzę, że dzięki wyrozumiałości większości naszych parafian poprzez regularne opłacanie należności, a także przy pomocy materialnej w przeszłości władz miasta, sponsorów, pracy kolejarzy i bezimiennych osób doczekaliśmy czasów, że nasz parafialny cmentarz, pod aktualnym zarządem Ireneusza i Urszuli Grzechowiak, tak bardzo wypiękniał. Wiele parafii może nam tylko pozazdrościć tak dobrze utrzymanego cmentarza i zadbanych przez rodziny grobów swoich bliskich.

Galeria zdjęć: Alejki na cmentarzu parafialnym

Galeria zdjęć: Sektory na cmentarzu parafialnym